International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2023, Cil. 17(44) 1-24

Sınıf Öğretmenlerinin Değer Öğretiminde Kullandıkları Yöntem, Teknik ve Materyaller Üzerine Bir Araştırma

Elif Bilir & Salih Zeki Genç

ss. 1 - 24   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2023.571.1   |  Makale No: MANU-2301-18-0006

Yayın tarihi: Haziran 30, 2023  |   Okunma Sayısı: 73  |  İndirilme Sayısı: 167


Özet

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin değerlerin kazandırılması sürecinde yer verdikleri yöntem, teknik ve materyalleri incelemek ve konu ile ilgili öğretmen görüşlerini almaktır. Belirlenen amaç doğrultusunda nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Çanakkale ili merkez ilçesinde devlete bağlı ilkokullarda görev yapan 22 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından hazırlanan açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formları ile toplanmıştır. Görüşmeler araştırmacı tarafından yüz yüze yapılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Ulaşılan bulgular doğrultusunda; sınıf öğretmenlerinin değerler eğitiminde drama, animasyon, video, sunum, görsellerden yararlanma, edebi metinlerden yararlanma, model olma ve örnek olay, soru-cevap gibi yöntemleri kullandıkları görülmüştür. Değerler öğretiminde kullanılan materyallerin daha çok kitap, afiş, resim gibi görsel araçlar ile bilgisayar, akıllı tahta, video gibi görsel- işitsel araçlar olduğu sonucuna varılmıştır. Öğretmenler, değerlerin kazandırılması sürecinde öğrencilere iyi bir model olabildikleri yönünde görüş bildirmişlerdir. Bu kapsamda sınıf öğretmenlerinin öğrencilere tüm konularda model olduğunu ve olması gerektiğini ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler: Değerler Eğitimi, Sınıf Öğretmeni, Yöntem, Teknik, Materyal


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Bilir, E. & Genc, S.Z. (2023). Sınıf Öğretmenlerinin Değer Öğretiminde Kullandıkları Yöntem, Teknik ve Materyaller Üzerine Bir Araştırma . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 17(44), 1-24. doi: 10.29329/mjer.2023.571.1

Harvard
Bilir, E. and Genc, S. (2023). Sınıf Öğretmenlerinin Değer Öğretiminde Kullandıkları Yöntem, Teknik ve Materyaller Üzerine Bir Araştırma . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 17(44), pp. 1-24.

Chicago 16th edition
Bilir, Elif and Salih Zeki Genc (2023). "Sınıf Öğretmenlerinin Değer Öğretiminde Kullandıkları Yöntem, Teknik ve Materyaller Üzerine Bir Araştırma ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 17 (44):1-24. doi:10.29329/mjer.2023.571.1.

Kaynakça
  1. Abukan, F. (2019). Öğretmenlerin değerler eğitimine yönelik farkındalık düzeyleri materyal ve okul politikası oluşturulmasına yönelik görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Amasya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Amasya. [Google Scholar]
  2. Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  3. Akbaş, O. (2008). Değerler eğitimine genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27. [Google Scholar]
  4. Akbaş, O. (2009). İlköğretim okullarında görevli branş öğretmenlerinin değer öğretimi yaparken kullandıkları etkinlikler: 2004 ve 2007 yıllarına ilişkin bir karşılaştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 403- 414. [Google Scholar]
  5. Akto, A. ve Akto, S. (2017). Okul öncesi değerler eğitiminde kullanılan yöntem ve teknikler (nitel bir araştırma). Journal of Oriental Scientific Research (JOSR), 2(18), 1074- 1095.  [Google Scholar]
  6. Albayrak, F. (2015). İlkokul sosyal bilgiler dersinde kazandırılan değerler ile ilgili sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. [Google Scholar]
  7. Alpay, N. ve Okur, R. M. (2021). Okul öncesi dönemdeki 5-6 yaş çocuklarının görsel okuryazarlık durumlarının ve dijital öğrenme içeriklerinin incelenmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi AUAd, 7(3), 1-34. https: //doi.org/10.51948/auad.951885 [Google Scholar]
  8. Anderson, D. R. (2000). Character education: who is responsible?. Journal of Instructional Psychology, 27(3), 139. [Google Scholar]
  9. Aydın, M. (2019). Sınıf öğretmenlerinin değerler eğitimine yönelik görüşleri (Isparta ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur. [Google Scholar]
  10. Aydın, M. Z. ve Akyol Gürler, Ş. (2020). Okulda değerler eğitimi: yöntemler, kaynaklar, etkinlikler (6. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık. [Google Scholar]
  11. Batmaz, O. ve Erdoğan, T. (2019). Sınıf öğretmenlerinin değerler eğitimine yönelik görüşleri. Kastamonu Education Journal, 27(6), 2681-2692. doi: 10.24106/kefdergi.3594 [Google Scholar] [Crossref] 
  12. Bilgin, N. (1995). Sosyal psikolojide yöntem ve pratik çalışmalar. İstanbul: Sistem Yayıncılık. [Google Scholar]
  13. Crick, R. E. D. (2010). Farklı kavramlar mı, madalyonun iki değişik yüzü mü?, Değerler Eğitimi Uluslararası Konferansı içinde (ss. 196- 202), 28-29 Mayıs 2010, Milli Eğitim Bakanlığı. [Google Scholar]
  14. Çelikkaya, T. Ve Filoğlu, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin değere ve değer eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1541-1556. Doi: 10.12738/estp.2014.4.1605 [Google Scholar]
  15. Çetin, A. ve Ünsal,  S. (2019). Öğretmen adaylarının değerlerle ilgili zihinsel yapıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 187-210. [Google Scholar]
  16. Dağlı, A. ve Han, B. (2017). Öğretmen görüşlerine göre Diyarbakır ili eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(12), 108- 124. [Google Scholar]
  17. Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani değerler eğitimi verilmesi ve ahlaki olgunluk ölçeği ile eğitimin sınanması. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. [Google Scholar]
  18. Dilmaç, B ve Şimşir, Z. (2016). Okullarda değerler eğitimi. Erişim: 31.12.2022, https: //www.researchgate.net/publication/312057443_Okullarda_Degerler_Egitimi,  [Google Scholar]
  19. Doğanay, D. D. A. ve Sarı, A. M. (2004). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine temel demokratik değerlerin kazandırılma düzeyi ve bu değerlerin kazandırılması sürecinde açık ve örtük programın etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 39(39), 356-383. Erişim: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10358/126815 [Google Scholar]
  20. Ekşi, H. (2003). Temel insani değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: karakter eğitimi programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 79-96. Erişim: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ded/issue/29200/312609 [Google Scholar]
  21. Emirhan, T. (2019). Milli değerlerin öğretiminde rol model olarak öğretmen. F. A. Arıcı ve M. Başaran (Ed.), “Milli” eğitim üzerine yazılar içinde (ss. 1-7). İstanbul: Efe Akademi Yayıncılık. [Google Scholar]
  22. Fichter, J. (2009). Sosyoloji nedir? Nilgün Çelebi (çev.). (9. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  23. Horzum, M. B. (2013). Hayat bilgisi dersinde kullanılan öğrenme/öğretme strateji, yöntem ve teknikleri. S. Öğülmüş (Ed.), Hayat bilgisi öğretimi ve öğretmen el kitabı (3. baskı) içinde (ss. 130-200). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  24. Hökelekli, H. (2013). Ailede, okulda, toplumda değerler psikolojisi ve eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları. [Google Scholar]
  25. Karamustafaoğlu, O. (2006).  Fen ve teknoloji eğitiminin öğretim materyallerini kullanma amacı: Amasya ili örneği. Atatürk Üniversitesi Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 90-101. [Google Scholar]
  26. Köksal, O. ve Atalay, B. (2017). Öğretim ilke ve yöntemleri çağdaş uygulamalarla yöntem ve teknikler (Gözden geçirilmiş ve genişletilmiş 3. baskı). Konya: Eğitim Yayınları. [Google Scholar]
  27. Kuçuradi, İ. (2003). İnsan ve değerleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu. [Google Scholar]
  28. Kvale, S. (1996). Interview views: An introduction to qulitative research interviewing. Thousand Oaks, CA: Sage Publications. [Google Scholar]
  29. Meydan, H. (2014). Okulda değerler eğitiminin yeri ve değerler eğitimi yaklaşımları üzerine bir değerlendirme. Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 93- 108. [Google Scholar]
  30. Nalçacı, A. (2019). Değer eğitiminde: aile, çevre ve okul. S. Z. Genç ve A. Beldağ (Ed.), Karakter ve değer eğitimi: farklı bakışlar - örnek etkinlikler içinde (ss.189-206).  Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  31. Özdemir, Y., Mercan Uzun, E. ve Bütün Kar, E. (2021). Temel eğitim öğretmenlerinin değer eğitimine yönelik görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 19(42), 227-266. https: //doi.org/10.34234/ded.958030 [Google Scholar]
  32. Şahan, H. H. (2014). Eğitimde program geliştirme- öğretim ilke ve yöntemleri (2.baskı). Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  33. Tanrıöğen, A. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. baskı). Ankara: Anı. [Google Scholar]
  34. Tokdemir, M. A. (2007). Tarih öğretmenlerinin değerler ve değerler eğitimi hakkındaki görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon. [Google Scholar]
  35. Uzuner, K. N. (2019). Değerler eğitiminde kullanılan araç- gereç ve materyallere ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya. [Google Scholar]
  36. Whitney, I. B. (1986). The status of values education in the middle and junior high schools of tennesse. Ph.D Thesis , Tennesse State University. [Google Scholar]
  37. Yaman, E. (2012). Değerler eğitimi: eğitimde yeni ufuklar (Gözden geçirilmiş baskı). Ankara: Akçağ Yayınları. [Google Scholar]
  38. Yang, Y. T. C. & Wu, W. C. I. (2012). Digital storytelling for enhancing student academic achievement, critical thinking, and learning motivation: A year-long experimental study. Computers & Education, 59, 339-352. http://dx.doi.org/10.1016/j.compedu.2011.12.012 [Google Scholar]
  39. Yanpar Şahin, T. (2004). Öğretim materyal ve teknolojileri. C. Öztürk ve D. Dilek (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi (4. baskı) içinde (ss. 327- 364). Ankara: Pegem Akademi [Google Scholar]
  40. Yarar Kaptan, S. (2015). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde hoşgörü değerinin karma yaklaşıma dayalı bilgisayar destekli etkinliklerle öğretimi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü,  Ankara. [Google Scholar]
  41. Yaşar, Ş. ve Gültekin, M. (2006). Sosyal bilgiler öğretiminde araç- gereç kullanımı. C. Öztürk (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi yapılandırmacı bir yaklaşım içinde (ss. 287- 311). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. [Google Scholar]
  42. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel Araştırma yöntemleri (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
  43. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
  44. Yılmaz, F. (2017). Karakter eğitimi ve karakter eğitimi programları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 12 (1), 234-257. [Google Scholar]