International Association of Educators   |  ISSN: 1309-0682

Orjinal Araştırma Makalesi | Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020, Cil. 14(31) 505-529

Fen Öğrenme Motivasyon Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması

Osman Işın, Hakan Akcay & Hasan Ozgur Kapıcı

ss. 505 - 529   |  DOI: https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.24   |  Makale No: MANU-1911-19-0002.R1

Yayın tarihi: Mart 17, 2020  |   Okunma Sayısı: 487  |  İndirilme Sayısı: 802


Özet

Bu çalışmanın amacı Glynn, Brickman, Armstrong ve Taasoobshirazi (2011) tarafından geliştirilen öğrencilerin fen motivasyon seviyelerini ve türlerini belirlemeyi amaçlayan “Science Motivation Questionnaire-2” ölçeğinin Türkçe ’ye uyarlanıp geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapılmasıdır. Orijinal ölçek İngilizce olup beş faktör ve 25 maddeden oluşmaktadır. Ölçek uyarlama basamakları izlenerek Türkçe'ye çevrilen ölçeğin dilsel eşdeğerlik sınaması yapılmıştır. Daha sonra oluşturulan ölçek, beş ortaokulda öğrenim görmekte olan 5., 6., 7. ve 8. sınıf seviyelerindeki toplam 617 öğrenciye uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde ölçeğin yapı geçerliğini incelemek için açımlayıcı faktör analizleri ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış, güvenirliğini sınamak için ise Cronbach Alpha katsayısı hesaplanmıştır. Analiz sonuçlarına göre Fen Eğitiminde Motivasyon Ölçeği, 22 madde ve 5 alt faktörden (içsel motivasyon, kariyer motivasyonu, öz kararlılık, öz yeterlilik, not motivasyonu) oluşmaktadır. Cronbach Alpha katsayısı ise 0.83 olarak tespit edilmiştir. Buna göre Fen Eğitiminde Motivasyon Ölçeği’nin ortaokul öğrencilerinin fen motivasyon seviye ve türlerini belirlemede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Motivasyon, Fen eğitimi, Ortaokul öğrencileri, Cinsiyet, Sınıf seviyesi


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Isin, O., Akcay, H. & Kapici, H.O. (2020). Fen Öğrenme Motivasyon Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 505-529. doi: 10.29329/mjer.2020.234.24

Harvard
Isin, O., Akcay, H. and Kapici, H. (2020). Fen Öğrenme Motivasyon Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), pp. 505-529.

Chicago 16th edition
Isin, Osman, Hakan Akcay and Hasan Ozgur Kapici (2020). "Fen Öğrenme Motivasyon Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması ". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 14 (31):505-529. doi:10.29329/mjer.2020.234.24.

Kaynakça
  1. Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361. [Google Scholar]
  2. Aktan, S. & Tezci, E. (2013). Matematik motivasyon ölçeği (MMÖ) geçerlik güvenirlik çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies. 6(4), 57-77. [Google Scholar]
  3. Anderman, E. M., Austin, C. C., & Johnson, D. M. (2002). The development of goal orientation. A. Wigfield ve J. S. Eccles (Ed.), Development of Achievement Motivation (s.197-284). San Diego: Academic Press.  [Google Scholar]
  4. Atkinson, J. W. (1957). Motivational determinants of risk-taking behavior. Psychological Review, 64, 359-372.  [Google Scholar]
  5. Aydın, B. (2007). Fen bilgisi dersinde içsel ve dışsal motivasyonun önemi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul. [Google Scholar]
  6. Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215. [Google Scholar]
  7. Bennett, J. & Hogarth, S. (2009). Would you want to talk to a scientist at a party? High school students’ attitudes to school science and to science. International Journal of Science Education, 31(14), 1975-1998. [Google Scholar]
  8. Boiché, J. C. S. & Sarrazin, P. G. (2007). Self-determination of contextual motivation, inter-context dynamics and adolescents’ patterns of sport participation over time. Psychology of Sport and Exercise, 8(5), 658-703.   [Google Scholar]
  9. Brophy, J. (1997). Motivating students to learn. New York, NY: The McGraw-Hill Companies. [Google Scholar]
  10. Bruinsma, M. (2004). Motivation, cognitive processing and achievement in higher education. Learning and Instruction, 14(6), 549-568. [Google Scholar]
  11. Burak, S. (2014). Motivation for instrument education: A study with the perspective of expectancy-value and flow theories, Eurasian Journal of Educational Research, 55, 123-136. [Google Scholar]
  12. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok bilinmeyenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.  [Google Scholar]
  13. Deci, E. L. & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum. [Google Scholar]
  14. Deci, E. L. & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 4, 227-268. [Google Scholar]
  15. Desy, E. A., Peterson, S. A., & Brockman, V. (2011). Gender differences in science-related attitudes and interests among middle school and high school students. Science Educator, 20(2), 23-30.  [Google Scholar]
  16. Dowson, M. & McInerney, D. M. (2003). What do students say about their motivational goals?: Towards a more complex and dynamic perspective on student motivation. Contemporary Educational Psychology, 28(1), 91-113. [Google Scholar]
  17. Eccles, J. & Wigfield, A. (2002). Motivational beliefs, values, and goals. Annual Review of Psychology, 53(1), 109-132. [Google Scholar]
  18. Emir, S. & Kanlı, E. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin öğrencilerini motive etme biçimlerinin incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 63-79. [Google Scholar]
  19. Glynn, S. M., Brickman, P., Armstrong, N., & Taasoobshirazi, G. (2011). Science motivation questionnaire II: Validation with science majors and nonscience majors. Journal of Research in Science Teaching, 48(10), 1159-1176. [Google Scholar]
  20. Güvercin, Ö. (2008). Öğrencilerin fen öğrenimine yönelik motivasyonlarının incelenmesi: Karşılaştırılmalı bir çalışma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Bölümü, Ankara. , [Google Scholar]
  21. Hanson, E. M. (2003). Educational administration and organizational behavior. Boston: Pearson Education.  [Google Scholar]
  22. Kara, A. (2008). İlköğretim birinci kademede eğitimde motivasyon ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Ege Eğitim Dergisi, 9(2), 59-78. [Google Scholar]
  23. Karataş, H. & Erden, M. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalışması. E-journal of New World Sciences Academy, 7(4), 983-1003. [Google Scholar]
  24. Miller, P. H., Slawinski Blessing, J., & Schwartz, S. (2006). Gender differences in high-school students’ views about science. International Journal of Science Education, 28(4), 363-381.  [Google Scholar]
  25. Owen, S., Dickson, D., Stanisstreet, M., & Boyes, E. (2008). Teaching physics: Students’ attitudes towards different learning activities. Research in Science and Technological Education, 26(2), 113-128.  [Google Scholar]
  26. Öncül, R. (2000). Eğitim ve eğitim bilimleri sözlüğü. Ankara: MEB Yayınları. [Google Scholar]
  27. Rigby, C. S., Deci, E. L., Patrick, B. C., & Ryan, R. M. (1992). Beyond the intrinsic-extrinsic dichotomy, self-determination in motivation and learning. Motivation and Emotion, 16(3), 165-185. [Google Scholar]
  28. Schunk, D. H. (2009). Öğrenme teorileri: Eğitimsel bir bakışla. (Çev. Muzaffer Şahin). Ankara: Nobel Yayıncılık.  [Google Scholar]
  29. Seçer, İ. (2013). SPSS ve Lirsel ile pratik veri analizi. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  30. Seifert, T. L. (2004). Understanding student motivation. Educational Research, 46(2), 137-149. [Google Scholar]
  31. Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. (5th edition). Boston: Allyn & Bacon.  [Google Scholar]
  32. Tuan, H. L., Chin, C. C., & Shieh, S. H. (2005). The development of a questionnaire to measure students’ motivation towards science learning. International Journal of Science Education, 27(6), 634-659. [Google Scholar]
  33. Watters, J. J. & Ginns, I. S. (2000). Developing motivation to teach elementary science: Effect of collaborative and authentic learning practices in preservice education. Journal of Science Teacher Education, 11(4), 277-313. [Google Scholar]
  34. Weiner, B. (1972). Theories of motivation: From mechanism to cognition. Chicago: Rand McNally College.  [Google Scholar]
  35. Yaman, S. & Öner, F. (2006). İlköğretim öğrencilerinin fen bilgisi dersine bakış açılarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 339-346. [Google Scholar]
  36. Yenice, Y., Saydam, G. & Telli, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 231-247. [Google Scholar]
  37. Yılmaz, H. & Huyugüzel Çavaş, P. (2007). Fen öğrenimine yönelik motivasyon ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 6(3), 430-440. [Google Scholar]